Tomasz SzczerbickiSezon 1939 kończył motocyklowe dwudziestolecie międzywojenne. Wybuch II wojny światowej uprzedził podsumowanie rywalizacji w mistrzostwach Polski dosłownie o kilka tygodni. Przypomnijmy, jak rywalizacja o motocyklowy tytuł mistrza Polski wyglądała 80 lat temu.
Pokryzysowe lata 1937 i 1938 charakteryzowały się dynamicznym przyrostem liczby motocykli w naszym kraju. Było to również widoczne w sporcie, gdyż wielu nowych motocyklistów chciało spróbować swoich sił w rywalizacji wyścigowej i rajdowej. Sytuacja ta ujawniła konieczność szybkich i gruntownych reform w organizacji imprez motocyklowych w Polsce. Ten złożony proces dokonywał się na przełomie lat 1937-1938, a od sezonu 1939 owe reformy powoli zaczęły być wprowadzane w życie.
W sporządzonym w styczniu kalendarzu imprez motocyklowych na sezon 1939 znalazło się aż 69 wydarzeń – głównie wyścigów i rajdów – o randze ogólnopolskiej. 53 imprezy zaplanowano przed końcem sierpnia. Wśród eliminacji mistrzostw Polski w rywalizacji sportowej (rajdy) znalazło się pięć imprez: „Rajd Szlakiem Marszałka Piłsudskiego”, „Sto mil po Polsce”, „Rajd Tatrzański”, rajd szosowo-terenowy w Warszawie i rajd pomorski w Gdyni. Do wybuchu wojny rozegrano wszystkie te zawody.
Jerzy Jankowski jako zwycięzca w klasie do 100 ccm podczas wyścigów w Chorzowie. Rok 1939.
W wyścigach przygotowano cztery eliminacje: na ulicach Bielska (dziś Bielska-Białej), górskie Tourist Trophy w Wiśle, Grand Prix Polski (zaplanowane na niedzielę 3 września) i o nagrodę prezydenta Warszawy (zaplanowany na 24 września). W tej rywalizacji nie udało się rozegrać dwóch ostatnich imprez. Do klasyfikacji zaliczano również punkty za starty w zawodach zagranicznych o charakterze „Grand Prix” i w „Turnieju Państw Nadbałtyckich”.
Jak głosił regulamin, o tytuł mistrza Polski miał prawo ubiegać się każdy obywatel Polski, posiadający ważną licencję sportową wydaną przez Polski Związek Motocyklowy. Owe licencje wydawane były przez PZM na wniosek lokalnych klubów i ważne były przez rok. W 1939 roku licencje dzieliły się na seniorskie I i II klasy oraz juniorskie. Ponadto, według charakteru zawodów, na sportowe (rajdy), wyścigowe i torowe. W 1939 roku tytuły motocyklowych mistrzów Polski miały być przyznane w dziewięciu klasach pojemnościowych: do 100 ccm, do 130 ccm, do 200 ccm, do 250 ccm, do 350 ccm, do 500 ccm, ponad 500 ccm, motocykli z wózkami bocznymi do 600 ccm i ponad 600 ccm.
Jan Bathelt na starcie wyścigu w Ojcowie. Rok 1939.
Jednym z pierwszych efektów reform był podział motocykli na większą liczbę klasy, niż w poprzednich latach. Specyficzna dla tych mistrzostw była klasa do 130 ccm, która powstała z myślą o polskich motocyklach MOJ 130. Miała ona promować krajowe pojazdy. Przekraczały one regulamin klasy do 100 ccm, a w klasie do 200 ccm byłyby bez szans. Wybuch wojny 1 września nie tylko przerwał sezon motocyklowych zmagań, lecz zakończył całą epokę w historii polskiego motocyklizmu.
