Tomasz SzczerbickiTwórca legendarnych motocykli – Sokoła 600 i 200 oraz prototypowych wersji pochodnych, Tadeusz Rudawski, jest niezwykle ważną postacią w historii polskiego motocyklizmu. Jednak zanim zasłynął jako konstruktor, zdobywał najwyższe laury jako sportowiec.
Na skróty:
Urodził się w Krakowie w roku 1901. Już w wieku 16 lat – co było wówczas wydarzeniem niespotykanym – za specjalnym, ministerialnym zezwoleniem z Wiednia (jeszcze przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę – red.) otrzymał prawo jazdy. Od pierwszych przejechanych kilometrów motocykle stały się jego pasją. Pierwsze zwycięstwo odniósł, mając 18 lat w wyścigu drogowym w Krakowie. To był początek jego wielkiej kariery sportowej.
Starty na skonstruowanym przez siebie motocyklu
Był zawodnikiem bardzo wszechstronnym. Z sukcesami startował zarówno w wyścigach drogowych, torowych, górskich jak i w rajdach. W latach 1922 – 1926 odniósł w sumie 32 zwycięstwa na torze ”Cracovia„. Podczas wyścigów na warszawskim torze Dynasy był groźnym rywalem Henryka Choińskiego i Witolda Rychtera. W połowie lat 20. studiował na Politechnice Lwowskiej, biorąc aktywny udział w życiu motocyklowych sportowców tej części Kresów.
Starty rozpoczął na motocyklu Motosacoche, potem przesiadł się na Peugeota, a następnie na dłuższy czas upodobał sobie Indiana i angielskiego Ariela. Od połowy lat 30. dosiadał już prawie wyłącznie skonstruowanego przez siebie Sokoła 600.
Mając solidne wykształcenie inżynierskie i duże doświadczenie praktyczne, na początku lat 30. skonstruował motocykl Sokół 600 RT – Rudawski Turystyczny (pierwotnie zwany CWS 600), który po kilku latach zaczął być wytwarzany seryjnie. W połowie lat 30. Rudawski rozpoczął pracę nad kolejnymi modelami, które jednak powstały tylko w formie prototypów. Tu warto wspomnieć o sportowym Sokole 500 z rozrządem górnozaworowym oraz terenowym tandemie o 3 kołach ustawionych w jednej linii.
Legendarny wjazd na Kasprowy Wierch
W drugiej połowie lat 30. skonstruował kolejnego Sokoła, tym razem z silnikiem o pojemności skokowej 200 ccm. Motocykl został wdrożony do produkcji seryjnej w połowie 1939 roku i do wybuchu wojny powstało tylko 78 egzemplarzy tego pojazdu.
Rudawski zasłynął też spektakularnym wjazdem motocyklem Sokół 600 na Kasprowy Wierch, latem 1939 roku. Razem z nim pojechało kilku kolegów – na drugim Sokole 600 i Sokole 200. O tym wydarzeniu krążą legendy. Jedni opisują go jako świadomą akcję ”ku chwale…„; inni, bliżsi Rudawskiemu i jego kolegom, wspominali, że był to po prostu ambicjonalny wyczyn szalonych motocyklistów.
Za sprawą zawirowań wojennych Tadeusz Rudawski znalazł się w Armii Polskiej na Wschodzie, dowodzonej przez gen. Władysława Andersa. Stamtąd wiosną 1944 roku został przeniesiony do polskiego Wojskowego Instytutu Technicznego, znajdującego się w Anglii. Jednym z projektów, którym się tam zajmował, był motocykl S-150, którego prototyp powstał w 1946 roku. Dalsze prace zawieszono z powodu likwidacji Instytutu w 1947 roku.
Tadeusz Rudawski po wojnie pozostał w Anglii. Pracował jako konstruktor w zakładach wytwarzających osprzęt elektryczny pojazdów mechanicznych. Zmarł we wrześniu 1963 roku.