fbpx

Słońce praży niemiło­siernie, jest 30 stopni w cieniu, wychodzisz z do­mu, przed którym stoi za­parkowany charaktery­styczny motocykl. Przerzu­casz nogę na drugą stronę maszyny i opadasz na przy­jemnie nisko opuszczone siodło. W momencie naci­śnięcia przycisku startera potężny widlasty silnik na­tychmiast budzi się do ży­cia, wypełniając całą okoli­cę dobywającym się z pu­stych rur wydechowych pulsem swej rytmicznej pracy. Wrzucasz pierwszy bieg, puszczasz sprzęgło i wyjeżdżasz na puste o tej godzinie ulice miasta.

Two­je stopy wsparte są wygod­nie na umieszczonych dale­ko z przodu, szerokich pod­nóżkach. Ręce spoczywają na szerokiej kierownicy, której końcówki znajdują się mniej więcej na wysoko­ści piersi. Strzałka szybko­ściomierza zatrzymała się na poziomie 80 km/h. Nie chce ci się jechać szybciej, choć rodzinne miasto zo­stawiłeś za sobą już dawno. Twe rozpostarte na moto­cyklu ciało owiewane jest przyjemnym zefirkiem znacznie łagodzącym odczucie panującego upału. Mógłbyś tak jechać w nieskończoność.

Oto przykład, jak można zrealizować filozofię Easy Rider nie posiadając Harleya

Silnik pracuje przyjemnie głośno, wibra­cje przenoszone przez pod­nóżki, kierownicę i siodło masują twoje mięśnie i sprawiają, że fizycznie czujesz maszynę, stajesz się jej częścią. Taka jazda to prawdziwy relaks, po co pędzić tak jak ci na „ścigan­tach”. Ty masz na wszystko czas, nie musisz się maksy­malnie koncentrować jak kierowca wyścigowy, wła­ściwie motocykl jedzie sam, a ty pozwalasz mu się wieźć, chłonąc z rozkoszą doznania, jakich dostarczają ci przyjemny przy niewiel­kich prędkościach pęd po­wietrza, dobywający się z rur wydechowych gang silnika i widok rozpościera­jącej się przed tobą i przyj­mującej cię drogi. 

Każdy, kto marzy o chopperach, śnił taki sen, każdy, kto jeździł choppe­rem przeżywał to na jawie. Pierwsze choppery zaczęły się pojawiać w USA już w latach 50. To całkiem na­turalne, że ten typ pojazdu pojawił się właśnie tam, jest on wręcz nieodłącznym elelmentem kolorytu Ame­ryki. Amerykanie zmotoryzowali się masowo znacz­nie wcześniej niż Europejczycy. Posiadanie samocho­du czy motocykla jest tam konieczne do życia jak od­dychanie.

Ta powszechność motoryzacji sprawiła, że dla przeciętnego Ameryka­nina samochód lub moto­cykl jest nie tylko przed­miotem codziennego użyt­ku, ale też staje się jego to­warzyszem, częścią jego ży­cia. Stąd też, wielu Amery­kanów traktując swe pojaz­dy bardziej emocjonalnie zaczęła je przerabiać, aby wybić się ponad przeciętność otoczenia. Z chęci by­cia innym zrodził się w Ameryce ruch samochodowych hot-rodów oraz custom cars.

Przykład nurtu Custom. Harley-Davidson jest tylko bazą do licznych modyfikacji. Uwagę zwraca jakość wykonania motocykla

Jednym z nurtów szerokiej fali cu­stom są właśnie motocykle określane mianem chop­per. Typowy chopper zbu­dowany jest na bazie Har­leya lub też, stanowi całkowicie nową konstrukcję, napędzaną najchętniej silnikiem Harleya. „Prawidzi­we” choppery budowane są samodzielnie przez swych właścicieli, nieraz przez kil­ka lat, kosztem wielu wy­rzeczeń. Najbardziej charakterystyczną cechą choppera jest daleko do przodu wysunięte przednie koło, zawieszone na przedłużo­nym widelcu teleskopowym lub zawieszeniu trapezowym z krótkimi wahaczami pchanymi znanym pod nazwą springer.

Przednie koła chopperów posiadają naj­częściej ogumienie o wą­skim przekroju. Rama motocykla skonstruowana jest w ten sposob, aby umożli­wić jak najniższe umiesz­czenie siedzenia. Siedzenie to przeważnie schodkowa kanapa z miejscem pasaże­ra umieszczonym wyżej, na tylnym błotniku, lub oddzielne sprężynowe siodło dla kierowcy i „poduszka” dla pasażera. Kanapa pasa­żera zakończona jest prze­ważnie oparciem, które by­wa jeszcze przedłużone wy­sokim metalowym pałą­kiem (sissybar), do którego mocuje się bagaż.

Tylne ko­ło o bardzo grubym prze­kroju opony zamocowane jest najczęściej na sztywno w ramie. Daleko do przodu wysunięte podnóżki oraz szeroka, wysoka kierowni­ca umożliwiają motocykli­ście przyjęcie charaktery­stycznej dla choppera, wy­prostowanej, rozpostartej, swobodnej pozycji. Charak­terystyczna dla chopperów jest również wielka dbałość o jakość wykończenia po­jazdu. Liczne części maszyny pokryte są chromem. Ja­kości powłok lakierniczych w najlepiej wykonanych chopperach nie powstydził­by się nawet Rolls-Royce, a kroplowy zbiornik paliwa ozdobiony bywa malowi­dłami (przeważnie w stylu fantasy).

Typowy soft chopper z przełomu lat 70. i 80.: Honda CB 900 Custom

Dzięki przedłużeniu przedniego zawieszenia i zmianie kąta główki ramy, choppery są stabilne w jeź­dzie po prostej i w łagod­nych łukach. Natomiast po­konywanie ciasnych zakrę­tów jest utrudnione, rów­nież typowa pozycja za kie­rownicą choppera czyni jazdę z większymi prędko­ściami raczej niemiłą. Cha­rakterystyka dużego i nie­wysilonego silnika umożli­wia dużą elastyczność, a więc jazdę bez konieczności częstej zmiany biegów i całkiem przyzwoite przy­spieszenia. Najlepsza pręd­kość podróżna dla choppe­ra to 80 do 130 km/h. Jazda takim jednośladem jest ra­czej relaksującym przemieszczaniem niż możli­wością sportowego wyżycia się. Ze sportem choppery nie mają absolutnie nic wspólnego, tu chodzi o zu­pełnie inną filozofię życia i żaden szanujący się biker nawet nie postawi swego choppera obok motocykla sportowego. 
 
Ruch chopperowy roz­wijał się silnie początkowo w USA, lecz głośny film Dennisa Hoppera „Easy Ri­der” z 1969 roku spopula­ryzował ten typ motocykla również w Europie. Drugą ważną datą w hi­storii rozwoju chopperów jest rok 1971, kiedy to Wil­lie G. Davidson – wnuk za­łożyciela sławnej amery­kańskiej firmy, obejmuje w niej rolę stylisty. Willie G. Davidson, sam do dziś bę­dąc aktywnym motocykli­stą, dokładnie zna potrzeby i gusty amerykańskich jeźdźców.

Yamaha Virago – przykład japońskiego motocykla turystycznego w stylu custom

 
W 1971 roku tworzy nową serię motocy­kli, która powstaje przez połączenie przedniego zawieszenia pochodzącego od lżejszego Sportstera z du­żym turystycznym mode­lem FHL. Tak powstaje bar­dzo dobrze sprzedająca się seria FX, w której kolejny­mi modelami są: w 1971 r. Super Glide (FX 1200), w 1977 r. Low Rider (FXS), a w 1980 r. Wide Glide, Sturgis i Fat Bob. Wszystkie te modele są seryjnymi chopperami, choć przy ich tworzeniu kierowano się zdrowym rozsądkiem, dzię­ki czemu przednie koła nie są aż tak daleko wysunięte do przodu jak w motocy­klach budowanych indywi­dualnie, tylne koła zawie­szone są elastycznie, a po­zycja jeźdźca nie przypomi­na ukrzyżowanego. 
 
W pogoni za klientelą ja­pońscy wytwórcy zaczęli w 1979 roku zalewać świat motocyklami nowego typu. Nazywano je wtedy soft ­chopper, później przylgnęła do nich nazwa custom. Po­jazdy te powstały poprzez inne wykończenie normal­nego motocykla turystycz­nego czy sportowo-tury­stycznego lat 70. Cechy charakterystyczne typowe­go soft choppera to kroplo­wy zbiornik paliwa, wysoka kierownica typu „bawole rogi”, amfiteatralna kana­pa, tylne koło o mniejszej, w stosunku do modelu wyj­ściowego średnicy oraz szerszym przekroju opo­ny, Reszty obrazu motocy­kla typu custom dopełniają krótkie tłumiki wydechu zapewniające odpowiedni gang oraz krótkie chromo­wane błotniki. Japońscy wytwórcy budowali motocykle custom we wszyst­kich klasach – od jedno- lub dwucylindrowych 250 poczynając, na czterocylin­drowych tysiączkach skoń­czywszy. 
 
Najpopularniejszymi i najbardziej urokliwymi motocyklami custom z pierwszej połowy lat 80. by­ły Yamaha XS 650 Special oraz Honda CX 500C, dzięki miłym dla oka sylwetkom i elastycznym dwucylindro­wym silnikom. Motocykle typu custom urozmaiciły i ożywiły rynek motocyklowy, łącząc w sobie zwinność motocykla sportowego z filozofią choppera, znajdowały też wielu nabywców i są chęt­nie kupowane do dziś.
 

Kawasaki Eliminator to udane połączenie maszyny sportowej ze stylem Custom

 
Kolejnym ważnym mo­mentem w historii choppe­rów był rok 1985, kiedy to bramy fabryki w Milwau­kee opuściły motocykle z nowymi, o wiele lepszymi od poprzednich silnikami o nazwie Evolution. Oprócz nowego silnika pojawił się również nowy typ ramy o nazwie Softail. W modelu softail tylna część ramy kształtem przypomina ra­my sztywne z lat 50. Amor­tyzatory zawieszenia tylne­go koła ukryte są pod skrzynią biegów. Motocykle softail, dzięki nowej ramie, jeszcze bardziej pasują do wizerunku typowego chop­pera niż modele z serii FX.
 
Z produkowanych obecnie (w 1995 roku, przyp. red.) motocykli H-D najbardziej „chopperowe” są właśnie modele Softail, Softail Cu­stom oraz Softail Springer, którego przednie zawiesze­nie jest konstrukcją z lat 30., tyle że dzięki zastoso­waniu nowoczesnej techno­logii i wysokiej jakości ma­teriałów jego trwałość i funkcjonalność nie odstę­puje od widelca teleskopo­wego. Ukoronowaniem fabry­cznych chopperów amery­kańskiego producenta jest nowość z 1993 roku – mo­del FXDWG Dyna Wide Gli­de z zupełnie nowym ro­dzajem ramy.
 
W połowie lat 80. rów­nież japońscy wytwórcy rozpoczynali produkcję motocykli, których cechy konstrukcyjne są analo­giczne do cech typowego, pierwotnego choppera. Są to modele Intruder 1400 firmy Suzuki, a także mo­dele Vulcan 750 i Vulcan 1500 firmy Kawasaki. Mo­tocykle te napędzane są dwucylindrowymi, widla­stymi silnikami, które po­siadają charakterystykę bardzo zbliżoną do chopperowego ideału, czyli do Harleya-Davidsona. Kształt ramy oraz geometria ukła­du kierowniczego przypomina pierwowzór, czyli mo­tocykle rodem zza oceanu. Pojazdy te są niższe i dłuż­sze od normalnych motocy­kli, a pozycja kierowcy po­dobna do tej, jaką przyjmo­wał Peter Fonda w filmie ,,Easy Rider”. Szczególnie Suzuki ln­truder bliski jest ideału fabrycznego choppera. W motocyklu tym położono duży nacisk na płynność li­nii oraz jakość wykoń­czenia. 
 

Harley-Davidson Softail Custom – idealny factory (fabryczny) custom

 
Oprócz tych sztandaro­wych i niemalże idealnych fabrycznych chopperów, Japończycy produkują całą gamę innych, mniejszych modeli z chopperowym za­cięciem. Obok czystych rasowo, dwucylindrowych, widla­stych, niskoobrotowych maszyn produkuje się także jednoślady będące kombinacją motocykla sportowe­go i choppera. Aby taki efekt osiągnąć, łączy się „customowe” klasyczne podwozie z bardzo ostrym czterocylindrowym silnikiem.
 
Przykłady tej linii tó: Honda VF 750C, Yamaha V-max, Kawasaki ZL 1000, żeby wymienić tylko te bardziej znane. Pojazdy te bywają określane mianem Muscle Bike, Cruiser lub Custom, odznaczają się bardzo dobrymi osiągami, nie pozostając daleko w tyle za maszynami sportowo-turystycznymi. Jednak wyprostowana sylwetka kie­rowcy i brak osłon unie­możliwiają długą jazdę z dużymi prędkościami. Du­ży zapas mocy silnika wykorzystywany jest do sprin­terskich startów i szybkich odskoków na trasie. 
 
Jak więc widać typowy, indywidualnie budowany chopper doczekał się swych naśladowców w postaci motocykli produkowanych fabrycznie, które w katalogach określane są właśnie mianem chopperów lub customów. Motocykle te dzięki atrakcyjnym sylwet­kom są obecnie bardzo po­pularne. I jadąc takim motocyklem mamy pewność, że nie pozostaniemy na dro­dze niezauważeni.
KOMENTARZE