Produkowany w Niemczech dwusuw z silnikiem o przeciwbieżnym układzie tłoków zawsze stanowił ciekawostkę, ale dopiero po połączeniu go z wózkiem bocznym może ubiegać się o miano piękności w dwutaktowej rodzinie.
Powojenny podział Niemiec na dwa bloki doprowadził do rozdzielenia potężnych do tej pory zakładów DKW wchodzących od początku lat 30. w skład koncernu Auto-Union. Leżąca na terenie Niemiec Wschodnich fabryka w Zschopau została zdemontowana, a jej wyposażenie wraz z dokumentacją techniczną pojazdów i głównymi konstruktorami przeniesiono w głąb Związku Radzieckiego. To, co pozostało w Zschopau wraz z częścią pracowników, przeszło na zachodnią stronę, by jeszcze przez lata w siedzibie Auto-Union w Ingolstadt i Düsseldorfie kontynuować tradycję produkcji dwusuwowych motocykli i samochodów spod znaku DKW.
Tymczasem zakłady w Chemnitz, Zschopau, Zwickau i innych przedwojennych saksońskich (i nie tylko) producentów motocykli i samochodów połączono wspólnym zarządem i od tej pory egzystowały jako IFA (Industrieverwaltung Fahrzeugbau, lub Industrievereinigung Fahrzeugbau). Pomimo wielu kłopotów z odtworzeniem zniszczonych i ograbionych budynków fabrycznych w Zschopau coś znowu zaczęło się dziać. Najpierw w 1947 roku powstała koncepcja małego motocykla, którego prototyp powstał specjalnie na planowaną na 1948 rok wystawę motoryzacji w Lipsku. Bardzo ciekawa konstrukcja DKW-IFA L60 bazowała na silniku dwusuwowym pojemności 60 cm3 z pompą doładowującą i napędem tylnego koła wałem. Całość wkomponowano w skrzynkową centralną ramę z miękkim zawieszeniem obu kół – tył wahaczowy z elementami metalowo-gumowymi, a przód wahliwy z podobnym elementem gumowych (szerszy opis zawieszenia tego typu – „ŚM” nr 1/2003). Projekt pozostał jedynie w fazie koncepcyjnej. W 1950 roku w dawnych zakładach DKW na dobre powrócono do produkcji jednośladów. Na początku korzystano z przedwojennych konstrukcji – głównie RT125, jak również podobnych modeli w klasach 150 i 250 cm3. Dopiero w 1953 roku na rynku pojawiła się całkiem nowa konstrukcja, która była całkowitym odejściem od dotychczasowych, również tych najbardziej nietypowych i wyrafinowanych konstrukcji słynnej na cały świat DKW. Bezpośredni spadkobierca DKW-IFA, czy – jak kto woli – IFA, a później MZ (Motorradwerk Zschopau) stworzył wyjątkowo ciekawy model z silnikiem dwusuwowym, dwucylindrowym w układzie boxer.
BK (Boxer-Kardan) konstrukcją silnika i rozwiązaniem napędu tylnego koła wałem Kardana nawiązywała do znacznie większych produktów przedwojennych BMW i Zündappów, stanowiąc jednocześnie unikat pośród pojazdów z silnikami pracującymi w cyklu dwusuwowym.
Bardzo prosta konstrukcja motocykla bazującego na rurowej ramie miała resorowanie obydwu kół i pełnopiastowe hamulce. Niewymagający wielkiej uwagi dwusuw pod postacią BK 350 poprzez zastosowanie wału napędowego stał się praktycznie bezobsługowy.
Wyjątkowo udany model dzięki odpowiednio wytrzymałej ramie i wystarczającej mocy silnika można było łączyć z wózkiem bocznym. Na zamówienie w fabryce montowano je z typowymi wózkami bocznymi znanego od lat producenta Stoye. W ten sposób z mało „eleganckiego” motocykla otrzymywało się pojazd nie tylko praktyczny i rodzinny, ale również dostojnie wyglądający, mogący śmiało stawać w szranki w konkursach piękności z większymi, lepiej wyposażonymi i cięższymi motocyklami konkurencji. BK z niepozornego motocykla klasy średniej rósł więc po dołączeniu kosza do rangi „prawdziwego” motocykla.
Codzienny użytek to jednak niejedyne możliwości modelu, dzięki któremu MZ powróciła do grona szanowanych producentów motocykli. Omawiany model świetnie spisywał się w sporcie, gdzie w wersji terenowej, z wysoko poprowadzonym układem wydechowym, nieco zmienionym mocowaniem błotników, podrasowanym do 18,5KM silnikiem, rurowymi osłonami wystających na boki cylindrów, solo, bądź z wózkiem bocznym z powodzeniem uczestniczył w zmaganiach.
Prezentowany na zdjęciach pojazd IFA BK 350 sprzęgnięty z wózkiem bocznym Stoye SML został kupiony jako nowy w 1957 roku w sklepie na terenie Polski. Pierwszy właściciel po krótkim okresie sporadycznej eksploatacji na niemal 33 lata odstawił nabytek w zapomnienie. Dzięki niewielkiemu przebiegowi w ręce braci Pawła i Piotra Walczaków – nowych właścicieli zaprzęgu – trafił motocykl godny odrestaurowania. Spokojna historia egzemplarza i jego późniejsza rekonstrukcja pozwoliły na to, by aktualnie można było podziwiać bardzo ciekawy, względnie nietypowy motocykl o wysokim stopniu oryginalności i pełnej sprawności ruchowej.
Autor dziękuje firmie restaurującej motocykle zabytkowe braci Pawła i Piotra Walczaków za udostępnienie pojazdu do zdjęć.
Kontakt z zakładem: walce@wp.pl
Dane techniczne | MZ BK 350 1957r |
Lata produkcji: | 1953-1958 |
Silnik | . |
Typ: | dwucylindrowy, dwusuwowy, w układzie boxer chłodzenie powietrzem; pojemność skokowa: 350 cm3 – średnica x skok tłoka: 58×65 mm; moc: 17 KM; gaźnik: dwie sztuki IFA BVF NB 22-1; prądnica: IKA GMR 3/45, 45/60W |
Przeniesienie napędu | Sprzęgło: jednotarczowe, suche; skrzynia biegów: czterostopniowa z nożną zmianą, przełożenia na poszczególnych biegach: I: 1:3,84, II: 1:2,10, III: 1:1,38, IV: 1: 1,07; przekładnia końcowa: wał napędowy ze sprzęgłami Kardana, przekładnia kątowa: solo: 1:4,67, z wózkiem: 1:5,4; |
Podwozie | Rama: rurowa podwójna; zawieszenie przednie: teleskopowe (skok: 130 mm); zawieszenie tylne: suwakowe (skok: 50 mm); hamulce: pełnobębnowe; opony: 3,25×19; |
Wymiary i masy | Masa pojazdu: 142 kg (solo w stanie suchym); maksymalne dopuszczalne obciążenie: 330kg (solo); rozstaw osi: 1300 mm; długość całkowita: 2150 mm; szerokość: 760 mm; wysokość: 1000 mm, rozstaw osi: 1400 mm, prześwit: 140 mm zbiornik paliwa: 17l (2l rezerwy); |
Dane eksploatacyjne | Prędkość maksymalna: 115 km/h; zużycie paliwa: ok. 5,0 l/100 km przy 100 km/h. |
Tekst i zdjęcia: Tomasz Tomaszewski (www.tomasztomaszewski-motorcycles.pl)