Suzuki GSX 1300R Hayabusa

Minęło 10 lat, od kiedy miałem swoją Hayabusę z przewrotnym napisem na ramce tablicy rejestracyjnej „to tylko 1.3.” Co aktualnie może dać motocykliście? Jeśli szczęście motocyklisty zdefiniować jako stopień, w jakim ma on wpływ na jazdę i decyduje o każdym jej aspekcie, to Hayabusa należy do najbardziej uszczęśliwiających motocykli. Analogowe zegary, analogowy cały motocykl. Katalogowe 175 KM w modelu ’99 to zezwolenie na przekraczanie wszystkich barier, o ile w komplecie jest doświadczenie i odpowiednie umiejętności.

Hayabusa dziś

W motocyklach sportowych i sportowo-turystycznych chodziło zawsze o trójkę: moc – masa – prędkość. Dzisiaj współczynnik mocy (w koniach) do masy (w kilogramach) w niektórych przypadkach już znacznie przekracza liczbę 1, ale „Hayka” ma styl i legendę. Japończycy wsadzili kawałek plastiku do tunelu aerodynamicznego i na to, co wyszło spod strugi powietrza, nakleili napis „Suzuki GSX1300R Hayabusa”. Powstał twór, który można kochać lub nienawidzić. I dobrze, bo „ładny” to żaden komplement dla męskiej maszyny.

Pozycja za kierownicą jednego z najszybszych motocykli świata jest pochylona, ale wygodna. Trójkąt podnóżki – kanapa – kierownica ma sportowe ułożenie, z lekkim akcentem na sportową, lecz raczej turystykę. Po naciśnięciu rozrusznika rozlega się typowy pomruk czterocylindrowca o dużej pojemności. Piękny dźwięk japońskiej jednostki jest rozdzielony na dwa znacznych rozmiarów tłumiki. Hydraulicznie sterowane sprzęgło nie wymaga dużej siły i pracuje precyzyjnie. Dźwignie sprzęgła i hamulca przedniego mają regulację położenia. Ruszając, należy pamiętać, że ten motocykl bez lusterek potrafi jechać ponad 310 km/h.

Prędkość i hamowanie

W sprawnym zatrzymaniu z bardzo wysokiej prędkości, do jakiej Hayabusa może się rozpędzić, pomagają dwie przednie tarcze o rozmiarze 310 mm (lub 320 mm) oraz tylna o rozmiarze 260 mm (lub 240 mm w zależności od rocznika). W generacji poniżej 2008 roku zastosowano zaciski Tokico, klasycznie mocowane do widelca a w późniejszej radialne. Pozwala to okiełznać przyspieszenie od 0 do 100 km/h poniżej 3 s przy wprawnym kierowcy i przyspieszenie od 0 do 200 km/h w 7,3 s, a według niektórych źródeł nawet 6 s w idealnych warunkach.

Prędkość powyżej 300 km/h była osiągalna i na tyle rozbudziła wyobraźnię tunerów, turbo-miłośników i fanów wielkich mocy, że można spotkać się z próbami bicia rekordów zmodyfikowaną Hayabusą nawet prędkości powyżej 400 km/h (w kontrolowanych warunkach). Wszystko to buduje legendę tego modelu i emocje wokół niego. Ważną rolę w zakresie bezpieczeństwa odgrywa precyzyjne prowadzenie, zapewnione przez sztywną, aluminiową ramę, zawieszenie upside-down z przodu i centralny element resorujący z tyłu.

Obsługa i utrzymanie

Pozbawiona nadmiaru elektroniki Hayabusa pierwszej generacji jest motocyklem godnym zaufania, jeśli podtrzymywać podstawowe, najważniejsze czynności serwisowe. W roczniku powyżej 2008 dodano co prawda zmienne tryby pracy silnika S-DMS i LED-owy panel wskaźników, ale nie są to zmiany na tyle istotne, aby stwierdzić, że przy serwisie Hayabusy „bez komputera nie podchodź”. ABS dołączył w 2013 r.
Wymiana oleju zalecanego przez producenta (o lepkości 10W40, 3,3 l z filtrem) jest jednym z najważniejszych warunków utrzymania sprawności silnika, którego obrotomierz wskazuje czerwone pole dopiero w okolicach 11 tys. obr./min. Przy tej okazji nie sposób wspomnieć o zegarach pierwszej generacji Hayabusy, które dostarczają pełen zestaw informacji (prędkość, obroty, temperatura i poziom paliwa) w czysto analogowej formie, klasycznymi wskazówkami. Całość znajduje się w efektownej, imitującej karbon obudowie. W subiektywnej opinii autora wskaźniki wersji po 2008 roku stały się futurystyczne i nie oddają już surowego stylu pierwszej Hayabusy.

Tak przyziemne wartości jak spalanie Hayabusa skutecznie pokrywa emocjami, które zapewnia, ale nie wykracza ono poza wartości, których można oczekiwać od czterocylindrowca o takich możliwościach. Przy oszczędnej jeździe w trasie zaczyna się od 6,5-7 l/100 km, górna zaś granica zależy tylko od fantazji. Można się wspiąć do 8-9 l przy jeździe szybkiej i przekroczyć 10 l, jeśli ktoś wytrzyma dłuższe utrzymywanie wskazówki obrotomierza w okolicach czerwonego pola.
Niezwykle istotnym dla bezpieczeństwa elementem są opony. Producent zaleca ogumienie 120/70 ZR17 M/C (58W) z przodu oraz z tyłu 190/50 ZR17 M/C (73W). Należy montować tylko opony nowe, uwzględniające możliwości motocykla. Utrzymanie ciśnienia (identycznego dla obu kół), zarówno dla jazdy solo jak i z pasażerem, ma zasadnicze znaczenie dla stabilności, ekonomii i tempa zużycia opon.

Dostępność części nie stanowi problemu. Elementy eksploatacyjne znajdziemy od ręki w sieciach zajmujących się techniką motocyklową. W potrzebie nie zostawi nas również żaden diler Suzuki. Przykłady ceny elementów eksploatacyjnych pochodzą z sieci z zamiennikami wysokiej jakości.

Dla kogo?

Długi rozstaw osi sprzyja dobrej trakcji, ale również zapewnia odpowiednie gabaryty motocykla, co pozwala wysokim kierowcom zająć miejsce bez nadmiernego podkurczania nóg czy konieczności stricte sportowego pochylania sylwetki (choć za owiewką można schować się bardzo skutecznie). Miejsce dla pasażera, często przykryte plastikową, aerodynamiczną pokrywą, prezentuje się wcale nie spartańsko: kanapa jest dzielona i ma solidny uchwyt z tyłu.

Osobna poduszka pasażera jest stosunkowo płaska, co zapobiega zjeżdżaniu na kierowcę. Rzecz jasna rozbudowa infrastruktury turystycznej Hayabusy o stelaż i trzy kufry, w tym górny z oparciem dla pasażera, jeszcze podnosi jego komfort. A motocykl jest z powodzeniem używany przez wielu motocyklistów do robienia europejskich i pozaeuropejskich tras. Przebiegi powyżej 100 000 km nie są wyjątkiem i nie robiące na Hayabusie wielkiego wrażenia.

Historia modelu

Hayabusa to japońska nazwa sokoła wędrownego, który osiąga w locie nurkowym 300 km/h. GSX 1300R robi to samo na szosie. Pomiar fotokomórką wykazał, że osiaga 302 km/h, a po odkręceniu lusterek nawet 312 km/h.
Suzuki, by pobić konkurencję, stworzyło nową konstrukcję. Efekt był piorunujący i to bez fajerwerków technicznych. Widelec upside-down i solidny wahacz z górnym wzmocnieniem sprawiły, że motocykl pozostawał stabilny nawet przy bardzo wysokiej prędkości. Bez zarzutu działały też hamulce.

Jak to bywa z nowymi konstrukcjami, miała ona parę mankamentów. Akcja serwisowa najszybciej objęła napinacze łańcucha rozrządu. W sezonie 2000 wzmocniono sprężyny sprzęgła i poprawiono mechanizm jego włączania. Poprawione egzemplarze uznawane są za mało awaryjne i trwałe (nie licząc opon i hamulców).
Hayabusa przeszła jedną, poważną modernizację – w sezonie 2008. Pojemność silnika zwiększono o 41 ccm, wprowadzono podwójne przepustnice i po dwa wtryskiwacze w każdym kanale ssącym, przez co moc silnika wzrosła o 22 KM. Sześciotłoczkowe zaciski zastąpiono czterotłoczkowymi, promieniowymi. Suzuki było także zmuszone ograniczyć prędkość maksymalną do 295 km/h. Obecnie w sieci pojawiają się wizualizacje lub zdjęcia modelu 2018, lecz niewiele o nim wiadomo. (T.N.)

Dane techniczne
Suzuki GSX 1300R Hayabusa 1998-2007 (2008-2017)

Silnik
Typ: 4-suw, chłodzony cieczą
Układ: R4
Rozrząd: DOHC, 4 zawory na cylinder
Pojemność skokowa: 1298 (1340) ccm
Średnica x skok tłoka: 81 x 63 (81 x 65) mm
Stopień sprężania: 11 : 1 (12,5 : 1)
Moc maksymalna: 129 kW/175 KM przy 9800 obr./min (145 kW/197 KM przy 9500 obr./min)
Maksymalny moment obrotowy: 134 Nm przy 7000 obr./min (155 Nm przy 7200 obr./min)
Zasilanie: wtrysk paliwa, 46 (44) mm
Smarowanie: z mokrą miską olejową

Przeniesienie napędu
Sprzęgło: wielotarczowe, mokre
Skrzynia biegów: sześciostopniowa
Napęd tylnego koła: łańcuchem rolkowym typu o-ring

Podwozie
Rama: otwarta, grzbietowa boczna, aluminiowa
Zawieszenie przednie: teleskopowe, 43 mm, skok 120 mm
Zawieszenie tylne: wahacz wleczony, kolumna resorująco-tłumiąca, skok 140 mm
Hamulec przedni: tarczowy, podwójny, 320 mm, sześciotłoczkowe zaciski stałe (310 mm, czterotłoczkowe, radialne)
Hamulec tylny: tarczowy, 240 mm (260 mm), dwutłoczkowy zacisk stały
Opony przód / tył: 120/70 ZR17 / 190/50 ZR 17

Wymiary i masy
Długość: 2140 (xxxx) mm
Szerokość: 740 (xxx) mm
Wysokość: 1155 (xxxx) mm
Wysokość siedzenia: 820 (805) mm
Rozstaw osi: 1485 mm
Kąt pochylenia główki ramy: 65,8º (66,6o)
Masa pojazdu gotowego do jazdy: 248 (261) kg
Dopuszczalna masa całkowita: 428 (449) kg
Zbiornik paliwa: 19 (21) l

Osiągi
Prędkość maksymalna: 300 (295) km/h
Przyśpieszenia: 0-100 km/h 2,7 (3,0) s; 0-140 km/h 4,3 (4,4) s; 0-200 km/h 7,4 (7,3) s; 60-100 km/h 3,8 (3,9); 100-140 km/h 3,3 (3,2) s; 140-180 km/h 3,7 (3,4) s
Średnie zużycie paliwa: 7,3 (b.d.) l/100 km

Dane obsługowe i eksploatacyjne
Przegląd techniczny: co 6000 km
Wymiana oleju: co 6000 km
Olej silnikowy: SAE 10 W 40; 3,5 (3,3) l z filtrem
Olej teleskopowy: SAE 5 W, 0,48 (0,532) l w każdej goleni widelca
Luz zaworowy przy zimnym silniku: zawory ssące 0,10-0,20 (0,08-0,18) mm, zawory wydechowe 0,20-0,30 (0,18-0,28) mm
Akumulator: 12V 10 Ah
Świece zapłonowe: NGK CR 9E (NGK CR9EIA-9)
Odstęp elektrod świec zapłonowych: 0,7-0,8 (0,9) mm
Ciśnienie w ogumieniu: z przodu i z tyłu 2,9 bar

Zalety
+ Znakomita dynamika
+ Elastyczny silnik
+ Stabilne podwozie
+ Dobra zwrotność
+ Skuteczne hamulce
+ Bogate wyposażenie

Wady
– Spora masa własna
– Szybkie zużycie opon i hamulców
– Wysoka cena