Tuning skutera 50 ccm – szybciej znaczy lepiej!

Większość z nas zaczynała swoją przygodę z jednośladami od motorowerów, które w seryjnej specyfikacji nie są demonami prędkości. Zaliczamy do nich również skutery 50 ccm z silnikami dwusuwowymi i czterosuwowymi. Za kierownicami szczególnie tych drugich brakuje odpowiedniego przyspieszenia, prędkość ograniczona do 45 km/h nie daje satysfakcji z jazdy w obu przypadkach, a dynamiczne poruszanie się w ruchu miejskim – szczególnie w większych miastach – staje się niemożliwe.

Dlatego tak dużą popularnością cieszy się tuning mechaniczny. Większa moc, prędkości sięgające nawet 100 km/h i dźwięk sportowych wydechów rozpalają wyobraźnię nastoletnich motocyklistów, zachęcając do wydania kieszonkowego na wymianę kluczowych podzespołów na sportowe lub wzmocnione.

W tym artykule podpowiemy wam, jak zwiększyć osiągi skuterów 2T i 4T. Wyjaśnimy, gdzie znajdują się blokady, przeprowadzimy przez cały proces tuningu mechanicznego i przedstawimy jego minusy, w tym konsekwencje prawne wynikające z modyfikacji. Pokażemy wam również ile kosztuje podstawowy tuning i udowodnimy, że nie musi on zrujnować waszego budżetu. Pomogą nam w tym części tuningowe polskiej marki Inparts, które łączą wysoką jakość wykonania i przystępną cenę.

Blokady w skuterach 50 ccm – gdzie je znaleźć i jak je usunąć?

Blokady w skuterach 50 ccm stosowane są przez wszystkich producentów w celu dostosowania specyfikacji pojazdu do polskiego prawa. Według kodeksu drogowego motorower nie może poruszać się z prędkością powyżej 45 km/h, a nawet najsłabsze jednostki czterosuwowe bez odpowiedniego “kagańca” bez problemu przekraczają prędkość 60-65 km/h. Z kolei wersje dwusuwowe bez blokad rozpędzają się do ponad 75 km/h. Poniżej przedstawiamy najczęściej stosowane blokady w silnikach 2T i 4T oraz podpowiadamy, jak się ich pozbyć.

Blokady w skuterach 2T i 4T

• Zwężki w układach dolotowych (blokada na króćcu ssącym/zaworze membranowym w silnikach 2T) i wydechowych (tzw. “ślepa kiszka”)
• Dysze główne gaźnika o zmniejszonych rozmiarach
• Moduły zapłonowe CDI z ograniczeniem obrotów silnika
• Śruby uniemożliwiające pełne otwarcie przepustnicy
• Blokady na wariatorze: podkładki dystansowe i rolki o zbyt dużej masie

Najczęściej spotykaną blokadą w układzie wydechowym jest tzw. “ślepa kiszka”, która powoduje zawirowanie ruchu spalin w wydechu, w efekcie czego silnik ospale wkręca się na obroty. W kolanku wydechowym, zaraz przy mocowaniu do cylindra, może również występować zwężenie utrudniające przepływ spalin. Najgorszą, a zarazem najrzadziej spotykaną blokadą układu wydechowego jest zwężka znajdująca się pośrodku kolanka wydechowego.

Jak usunąć blokady w wydechu skutera? “Ślepą kiszkę” należy wyciąć i starannie zaspawać, uważając przy tym, aby spaw nie dostał się do środka kolanka wydechowego. Zwężenie przy mocowaniu do cylindra można rozwiercić lub wytoczyć. Jeśli nasz skuter posiada ostatni, najgorszy typ blokady najsensowniejszym rozwiązaniem jest zakup odblokowanego kolanka wydechowego. Rozcięcie kolanka, wycięcie blokady, a następnie prawidłowe zespawanie wydaje się zbyt pracochłonnym zadaniem, tym bardziej, że odblokowane kolanko kupimy już za 80 zł. Pamiętajmy przy tym, że jeśli planujemy zaawansowany tuning naszego dwusuwa z wymianą cylindra na większy, to i tak wydech będzie pierwszą pozycją na liście części do wymiany.

Najpopularniejszą blokadą spotykaną w przekładni CVT jest podkładka dystansowa na wariatorze. Uniemożliwia ona wejście paska napędowego na górną bieżnię wariatora. Podczas demontażu tej blokady należy pamiętać, aby usunąć sam pierścień/podkładkę, natomiast tuleję zostawić na miejscu. Wielu adeptów tuningu mechanicznego popełnia ten błąd, przez który po pierwszym odpaleniu silnika muszą rozbierać wszystko jeszcze raz. Demontaż podkładki dystansowej co prawda nie zmieni oszałamiająco osiągów skutera, jednakże poprawi się elastyczność silnika i delikatnie, w niektórych przypadkach niezauważalnie, polepszy przyspieszenie.

Jeśli w naszym skuterze producent zastosował zbyt ciężkie rolki, to przed ich wymianą musimy przemyśleć dalszy tuning skutera. Wagę rolek dobiera się pod konkretną specyfikację pozostałych części tuningowych, więc musisz wiedzieć, jaki zamontujesz cylinder, wydech i inne elementy przekładni (sprzęgło, korektor momentu obrotowego itd.). Jeśli planujesz zakup sportowego wariatora, to rolki otrzymasz w zestawie.

Pozbycie się innych blokad również zależy od tego, co planujesz – przy kompleksowym tuningu niektóre części należy wymienić na sportowe, przy podstawowym wystarczy drobna modyfikacja tego, co już masz. Zbyt mała dysza główna i śruba uniemożliwiająca pełne otwarcie przepustnicy nie stanowią żadnego problemu. Pierwszy element możesz wymienić za kilka złotych, a śrubę należy wykręcić. Także zwężka w króćcu ssącym nie jest wyzwaniem – ten element wymienisz już za 20 zł. Odblokowany moduł zapłonowy to koszt około 60 zł.

Zazwyczaj producent montuje w skuterze kilka blokad, tak więc usunięcie jednej nie odblokuje pełnego potencjału jednostki napędowej. Co więcej, pozbycie się tylko części ograniczników mocy może generować nowe problemy. Dla przykładu, jeśli usuniesz blokadę z układu dolotowego, ale nie wprowadzisz modyfikacji w gaźniku, to zaburzysz skład mieszanki paliwowo-powietrznej. W najlepszym przypadku skuter nie będzie działał prawidłowo lub jego osiągi się pogorszą, a w najgorszym – dojdzie do zatarcia silnika, który przegrzeje się na skutek zbyt ubogiej mieszanki (zbyt mało paliwa w stosunku do powietrza trafiającego do gaźnika). Podobny efekt, choć mniej destrukcyjny dla silnika, uzyskasz modyfikując wyłącznie gaźnik. Jeśli zamontujesz większą dyszę główną, ale nie zdejmiesz blokady układu dolotowego, to mieszanka będzie zbyt bogata. W efekcie spalanie znacznie wzrośnie, a osiągi pogorszą się.

Złote zasady tuningu skuterów 50 ccm

W tuningu skuterów 50 ccm panują pewne zasady, których należy przestrzegać, jeśli chcemy jak najwięcej wycisnąć z jednostki napędowej. Przede wszystkim należy pamiętać o kolejności wymiany części na sportowe i całej logice współpracujących ze sobą podzespołów. Dla przykładu, jeśli cały budżet poświęcimy na drogi cylinder, to nic on nami nie da, jeśli nie wymienimy przy okazji układu wydechowego i elementów układu zasilania. Podobnie sam wypasiony wydech nie da spektakularnych rezultatów, jeśli nie będzie za nim szła wymiana chociażby cylindra.  My rekomendujemy takie podejście, aby wymieniać wszystkie elementy konieczne do uzyskania wzrostu mocy za jednym razem, nawet jeśli miałyby to być podzespoły o niższej specyfikacji. 

Najszybsza droga do lepszych osiągów

Gdy już pozbyliśmy się blokad, czas na zastanowienie się nad zakresem modyfikacji. Tuning mechaniczny skutera 50 ccm to bardzo szerokie pojęcie, szczególnie w przypadku silników 2T, więc musimy dobrze rozporządzać dysponowanym budżetem.

Najprostszym sposobem na podniesienie osiągów skutera – zarówno 2T, jak i 4T – jest zwiększenie pojemności skokowej silnika. Przy zmianie zestawu cylindrowego (z ang. “kit”), w którego skład wchodzą m.in. cylinder, tłok, głowica i wszystkie potrzebne uszczelki/zabezpieczenia, należy również zastosować większą dyszę główną gaźnika, cewkę  i świecę zapłonową. W przypadku silników dwusuwowych koniecznie należy wymienić układ wydechowy na sportowy, w przypadku silników czterosuwowych nie ma to aż tak dużego znaczenia. W silnikach dwusuwowych tłumik to podstawa, to on pozwala na wykorzystanie pełnego potencjału cylindra i uzyskanie całej mocy. Wydech musi być dopasowany do klasy cylindra (nie zaleca się stosowania układu niższej klasy niż cylinder).

Kolejnym etapem tuningu mechanicznego naszego skutera będą zmiany w przekładni CVT. Możemy zastosować m.in. tuningowe sprzęgło odśrodkowe, załączające napęd przy wyższych prędkościach obrotowych silnika oraz sportowy wariator lub same rolki wariatora o innej masie. Dalsze modyfikacje polegają na wymianie przeciwtalerza wariatora, dzwonu sprzęgła i korektora momentu obrotowego, a także montażu wzmocnionego paska napędowego.

Tuningowy dzwon sprzęgła zapewnia lepsze chłodzenie podzespołów przekładni, co jest niezwykle istotnym elementem tuningu mechanicznego. Więcej mocy to większe obciążenie, a w efekcie wyższa temperatura poszczególnych elementów CVT. Przy naprawdę zaawansowanym tuningu stosuje się również przekładnie z otworami wentylacyjnymi, jednak w przypadku podstawowych modyfikacji nie ma takiej konieczności. 

Jeśli znacząco podnosimy osiągi naszego skutera (np. dwukrotnie) musimy pamiętać o wale napędowym i łożyskach, które będą musiały sobie poradzić z dużo większymi obrotami i obciążeniem. Przy podstawowym tuningu można zostawić seryjny wał i łożyska (pod warunkiem, że są w pełni sprawne), lecz przy większych modyfikacjach należy zastosować sportowy wał napędowy i łożyska z luzem C3 (tuning średniozaawansowany) lub C4 (tuning zaawansowany). 

Tuningując skuter nie można również pominąć trzech układów: zasilania, paliwowego i dolotowego. Filtr powietrza najlepiej wymienić na stożkowy/gąbkowy, który dostarczy większej ilości powietrza do gaźnika. Warto również zastosować filtr paliwa o jak największej przepustowości oraz gaźnik o dobranej do cylindra średnicy przelotu gardzieli (im większa pojemność i stopień modyfikacji, tym większa średnica przelotu). Nie zapominajmy również o dyszach w gaźniku – te również muszą zostać dopasowane do specyfikacji, aby silnik otrzymał odpowiednią dawkę mieszanki.

Nie wszystkie modyfikacje, jakie wykonamy w ramach tuningu mechanicznego przekładają się bezpośrednio na osiągi. Powinniśmy również zadbać o wytrzymałość naszego silnika i przekładni CVT. Dlatego przy znacznym podniesieniu mocy warto zastanowić się nad zakupem kevlarowego paska napędowego, który poradzi sobie z przenoszeniem większych obciążeń niż w oryginalnej specyfikacji. Możemy zastosować również zwykły pasek napędowy, jednak musimy być przygotowani na jego częstszą wymianę.

Ile kosztuje tuning skutera?

Panuje powszechne przekonanie, że tuning skutera 50 ccm to kosztowny proces. Na przykładzie części tuningowych Inparts pokażemy wam, że podstawowy zakres modyfikacji silników 2T i 4T możemy przeprowadzić niskim kosztem, jednocześnie ciesząc się dobrą jakością części i wysokimi osiągami.

Podstawowy zestaw tuningowy dla silnika 2T

• Cylinder kompletny PRO Series o pojemności 72 ccm – 104,94 zł
• Wariator tuningowy – 63,60 zł
• Tuningowe sprzęgło odśrodkowe – 65,50 zł
• Gaźnik tuningowy – 166,11 zł
• Sportowy filtr powietrza – 48,19 zł
• Tuningowy moduł zapłonowy – 33,62 zł
• Sportowy układ wydechowy – 242,48 zł

Po podsumowaniu wszystkich części tuningowych marki Inparts wychodzi nam, że podstawowy tuning skutera z silnikiem dwusuwowym możemy przeprowadzić już za około 725 zł. Części zawarte w zestawieniu zostały dopasowane do najpopularniejszej jednostki 2T, czyli chińskiej konstrukcji bazującej na kultowym silniku Minarelli Horizontal. W ofercie Inparts znajdziemy również części tuningowe do innych rodzajów jednostek AC/LC.

Podstawowy zestaw tuningowy dla silnika 4T

• Cylinder kompletny z powłoką Nicasil o pojemności 70 ccm – 140,60 zł
• Wariator tuningowy – 67,67 zł
• Tuningowe sprzęgło odśrodkowe – 75,60 zł
• Gaźnik tuningowy – 120,15 zł
• Sportowy filtr powietrza – 48,19 zł
• Tuningowy moduł zapłonowy – 51,35 zł
• Sportowy układ wydechowy – 109,03 zł

Podstawowy tuning silnika czterosuwowego to koszt około 615 zł. W zestawieniu zostały uwzględnione części tuningowe marki Inparts do najpopularniejszej jednostki czterosuwowej na naszym rynku – 139QMB/GY6-50.

Tuning skutera 50 ccm – tu nie chodzi tylko o osiągi

Podstawową pokusą tuningu mechanicznego są oczywiście lepsze osiągi – wyższa prędkość maksymalna i lepsze przyspieszenie. Dochodzi do tego również przyjemność z dłubania przy własnym jednośladzie. Jednak to nie wszystkie zalety tuningu.

Lepsze przyspieszenie i większa prędkość maksymalna zapewnią nie tylko większą radość z jazdy, ale również większe bezpieczeństwo na drodze. Gdy jeździmy skuterem w mniejszych miejscowościach, gdzie na wszystkich drogach jest ograniczenie do 50 km/h, osiągi motoroweru wydają się być wystarczające – w końcu nie będziemy dużo wolniejsi od innych uczestników ruchu drogowego. 

Sytuacja zmienia się, gdy eksploatujemy naszą pięćdziesiątkę w dużym mieście, gdzie na wielu arteriach jest ograniczenie do np. 80 km/h. Na takich odcinkach zmiana pasa niesie za sobą duże niebezpieczeństwo, w końcu nie zawsze, aby dotrzeć do miejsca docelowego, możemy trzymać się najwolniejszego pasa. To dobry argument za tym, aby nie tylko pozbyć się blokad, ale pójść o krok dalej i zastosować tuningowe podzespoły. Pamiętajcie jednak, że wszelkie modyfikacje niosą za sobą konsekwencje prawne.

Minusy tuningu

Modyfikacje skutera 50 ccm zwiększające pojemność skokową silnika lub prędkość maksymalną pojazdu niestety niosą za sobą pewne konsekwencje, których powinniśmy być świadomi przed rozpoczęciem tuningu.

Musimy pamiętać, że wprowadzając zmiany w nowym skuterze pozbawiamy go gwarancji producenta. Co prawda niektórzy dealerzy przymykają oko na drobne modyfikacje, jednak np. zmiana cylindra na większą pojemność stanowczo nie wchodzi w grę.

Najważniejszą kwestią prawną jest zawarta w kodeksie drogowym definicja motoroweru, która mówi, że jest to pojazd o pojemności do 50 ccm i nieprzekraczający prędkości maksymalnej 45 km/h. Jeśli któryś z tych parametrów ulegnie zmianie, co jest nieuniknione podczas tuningu, to twój skuter przestanie być motorowerem, a zacznie być postrzegany jako motocykl. W efekcie konieczne są odpowiednie uprawnienia (prawo jazdy kategorii A1) i nowe ubezpieczenie. A więc jak legalnie poruszać się po drogach po tuningu mechanicznym?

• Musisz posiadać prawo jazdy kat. A1, które umożliwia poruszanie się motocyklem do pojemności 125 ccm i mocy 15 KM
• Należy udać się na stację diagnostyczną, a następnie zarejestrować skuter jako motocykl
• Na koniec musisz wykupić nowe ubezpieczenie. To, które ubezpieczało motorower, jest już nieaktualne po tuningu, teraz musisz wykupić ubezpieczenie na motocykl

Ostatnim minusem tuningu mechanicznego skutera jest wyższe spalanie i szybsze zużycie części – w końcu silnik pracuje teraz pod dużo większym obciążeniem. Warto wziąć te kwestie pod uwagę, jeśli skuter to jedyny środek transportu, jaki posiadamy. O ile wzrost spalania nie jest diametralny w przypadku silników 4T, to już w przypadku dwusuwów zużycie paliwa może wzrosnąć nawet dwukrotnie.

Tuning – to jest to!

Tuning to nie tylko dobra zabawa w garażu, ale również szansa na szybszą i bezpieczniejszą jazdę po miejskich trasach. Co więcej, dysponując mocniejszym jednośladem możemy w bardziej komfortowych warunkach udać się w trasę i zaznać smaku turystyki motocyklowej!